Δύο πολύ σημαντικά άρθρα (το ένα είναι συνέχεια του άλλου) που αναρτήθηκαν στο http://elsarand.wordpress.com τον περασμένο Οκτώβριο: 

Ο κόκκινος εφιάλτης του βωξίτη



Το προχτεσινό ατύχημα στην Ουγγαρία, όταν ορμητικά κύματα κόκκινης τοξικής λάσπης έπνιξαν τα χωριά 40χλμ γύρω από το εργοστάσιο αλουμίνας Ajkai Timfoldgyar Zrt, είναι σαν βγαλμένο από ταινία καταστροφής.

Δυστυχώς όμως, είναι μια φριχτή πραγματικότητα που δείχνει πολύ ανάγλυφα πόσο λάθος δρόμο έχουμε πάρει νομίζοντας μάλιστα οτι πρόκειται για ανάπτυξη (πράσινη μάλιστα, προσφάτως!) και πρόοδο.
Διάβασα οτι κατά την παραγωγή  ενός τόνου αλουμινίου παράγονται 2-3 τόνοι τοξικής λάσπης! Και θυμήθηκα τα βουνά κόκκινης σκόνης γύρω από την Ιτέα και τα προβλήματα μόλυνσης στην Αντίκυρα και στα Άσπρα Σπίτια από το «Αλουμίνιον της Ελλάδος» (τέως Pechiney) αλλά και τους αγώνες που δίνουν τόσον καιρό οι κάτοικοι των χωριών της Γκιώνας και του Παρνασσού για να μην συνεχιστεί η καταστροφή του δάσους και του βουνού από την συνεχή επέκταση των δραστηριοτήτων της S&B.

Οι υπεύθυνοι του εργοστασίου στην Ουγγαρία λένε ότι η λάσπη, σύμφωνα με τα στάνταρ της Ε.Ε. δεν θεωρείται τοξική. Τα ίδια λένε και όσοι ρίχνουν χρόνια τώρα (από το 1972) την κόκκινη σκόνη στον Κορινθιακό σε βαθμό που σήμερα να καλύπτει χιλιάδες στρέμματα του βυθού. Όμως οι γιατροί που περιθάλπουν τους δεκάδες τραυματίες στην Ουγγαρία, μιλάνε για εξαιρετικά τοξικό και ελαφρά ραδιενεργό υλικό που προκαλεί ύπουλα εγκαύματα, καθώς, η επιφανειακή προσβολή μπορεί να φαίνεται μικρή αλλά εξαπλώνονται και διαβρώνουν τους ιστούς κάτω από το δέρμα!
Από το Βήμα, διαβάζουμε:

Το παχύρρευστο υγρό περιέχει βαρέα μέταλλα και διαβρωτικές ουσίες, όπως μόλυβδο, χρώμιο κτλ.- είναι τα απόβλητα της επεξεργασίας του βωξίτη, ιδιαιτέρως τοξικά αφού προκαλούν βαθιά εγκαύματα τα οποία μπορεί να εμφανιστούν πολλές ημέρες μετά την έκθεση του ατόμου στο υλικό.

Ήδη έχουν διαρεύσει πάνω από 700.000 κυβικά μέτρα τοξικής λάσπης που αντιπροσωπεύει το 2-3% μόνο της περιεκτικότητας των δεξαμενών! Στην ουσία μιλάμε για τεράστια φράγματα, σαν τεχνητές λίμνες γεμάτες με τα απόβλητα αυτά, που προφανώς αποτελούν οικολογικές βόμβες για την περιοχή.

Συγκλονιστικές φωτογραφίες από το ατύχημα που χαρακτηρίζεται ένα από τα μεγαλύτερα και σοβαρότερα στην Ευρώπη τα τελευταία 30 χρόνια, εδώ και εδώ, καθώς και στο ιστολόγιο του Παρατηρητήριου Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων.

Θα πει κανείς, τόση φασαρία, τόση μόλυνση, τόση καταστροφή στο περιβάλλον αξίζει για κουτάκια μπύρας και πορτοπαράθυρα;  Χμ, υπάρχουν πολύ περισσότερα πίσω από τη βιομηχανία αλουμινίου και είναι δυστυχώς τρομακτικά:

Από το πολύ ενδιαφέρον κείμενο του Παρατηρητήριου, H βιομηχανία αλουμινίου και η στενή της σχέση με τον πόλεμο, αντιγράφω:

Mια από τις βασικές, αν και κρυμμένες, κινητήριες δυνάμεις πίσω από την παραγωγή αλουμινίου είναι η βιομηχανία όπλων. Οι πιο ισχυρές και κερδοφόρες εταιρείες είναι αυτές που φτιάχνουν οπλικά συστήματα – που βαφτίζονται «αμυντικά» ή «διαστημικής τεχνολογίας» – και αυτές είναι οι καλύτεροι πελάτες των εταιρειών παραγωγής αλουμινίου.
[…] Ο πόλεμος είναι πιθανότατα η πλέον κερδοφόρα επιχείρηση για τους παραγωγούς αλουμινίου, αν και τα συμβόλαια και οιστατιστικές που το αποδεικνύουν εδώ και πολύ καιρό δεν είναι προσβάσιμες. Παράλληλα αυξάνεται διαρκώς η χρήση αλουμινίου από άλλες βιομηχανίες (αυτοκίνητοβιομηχανία, κατασκευές κ.λ.π.) οι οποίες ευνοούνται από την προνομιακή μεταχείριση της πολεμικής βιομηχανίας, πράγμα που ισοδυναμεί με έμμεση επιδότηση.

Το ιστολόγιο Συμπαράταξη Βοιωτών για το Περιβάλλον, κάνει επίσης αναφορά στο ατύχημα:

Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύχθηκαν τρεις επαρχίες στη δυτική Ουγγαρία λόγω της διαρροής τοξικών λυμάτων από δεξαμενή εργοστασίου επεξεργασίας αλουμινίου, που έχει οδηγήσει στο θάνατο τουλάχιστον τριών ανθρώπων και τον τραυματισμό 120, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων ΜΤΙ.

Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης αφορά τις επαρχίες Βέτσπρεμ, Γκιορ-Μοσόν-Σόπρον και Βας.

Εν τω μεταξύ, συγκεχυμένες παραμένουν οι πληροφορίες σχετικά με το αν υπήρξε και δεύτερη διαρροή. Το ΜΤΙ μετέδωσε ότι η δεξαμενή έσπασε και σε δεύτερο σημείο, με αποτέλεσμα να εκκενωθεί ένα χωριό, κάτι που διαψεύδει το Reuters, επικαλούμενο την αρμόδια ουγγρική υπηρεσία.

Το δυστύχημα συνέβη χθες το απόγευμα στο εργοστάσιο αλουμινίου του Αζκα, σε απόσταση 165 χιλιομέτρων δυτικά της Βουδαπέστης.

Η διαρροή συνιστά «οικολογική καταστροφή», δήλωσε ο υφυπουργός Υγείας Ζόλταν Ιλές επισκεπτόμενος το Κολοντάρ.

«Η λάσπη εξακολουθεί να διαρρέει από τις δεξαμενές 9 και 10 του εργοστασίου αλουμινίου του Αζκα, απειλώντας όχι μόνον τους κατοίκους του Ντεβετσέρ, του Κολοντάρ και του Σομλοβασάρχελι, αλλά και την πανίδα και τη χλωρίδα μιας έκτασης 40 τετραγωνικών χιλιομέτρων», δήλωσε ο Ζόλταν Ιλές.

Σύμφωνα με φωτορεπόρτερ του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων, η τοξική λάσπη φθάνει σε ύψος δέκα εκατοστών στο Ντεβετσέρ, όπου το εν τρίτον των κατοικιών έχει πληγεί, ενώ έχει διακοπεί η ηλεκτροδότηση, η υδροδότηση και η παροχή φυσικού αερίου.

Το εργοστάσιο ανήκει στην ουγγρική εταιρεία παραγωγής και εμπορίας αλουμινίου (MATK). Τα αίτια του δυστυχήματος δεν έχουν γίνει γνωστά, ενώ διεξάγεται έρευνα.

Η κόκκινη λάσπη είναι ένα τοξικό κατάλοιπο που προέρχεται από την παραγωγή του αλουμινίου, και αποτελείται από εξαιρετικά διαβρωτικές ουσίες, όπως ο μόλυβδος. Η παραγωγή ενός τόνου αλουμινίου προκαλεί την παραγωγή τριών τόνων κόκκινης τοξικής λάσπης.

Για την παρουσία του βωξίτη στον Ελληνικό χώρο:

Πολίτες της Φωκίδας για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό

Οι ζωές των απείθαρχων όµορφα καίγονται

Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών δραστηριοτήτων

Και ένα μεγάλο αλλά πολύ ενδιαφέρον κείμενο του ομότιμου καθηγητή του ΕΜΠ Δ. Ρόκου με τίτλο: Η Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών στα χρόνια της “κρίσης”, από όπου αντιγράφω μια μικρή παράγραφο:

Έτσι, η Αξιοβίωτη Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη, μ’ άλλα λόγια η Ανάπτυξη που αξίζει να τη ζεις, γιατί ολοκληρώνει τις οικονομικές με τις κοινωνικές, τις πολιτικές, τις πολιτισμικές και τις κατάλληλες κάθε φορά, για κάθε τόπο, τεχνικές/τεχνολογικές δράσεις της, αναγνωρίζοντας και σεβόμενη τις θεμελιακές ουσιώδεις σχέσεις, αλληλεξαρτήσεις και αλληλεπιδράσεις τους και τις ειρηνικές, θετικές, δημιουργικές και ηθικές συνέργειές τους για μια ανθρώπινη ζωή, σ’ ένα ανθρώπινο φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον, σ’ ένα ειρηνικό και καλύτερο κόσμο, ήταν και είναι η μόνη λύση για μια πραγματικά εναλλακτική πορεία.=

================

   Ο κόκκινος εφιάλτης του βωξίτη 

(2)

by elsa

Όλοι είδαμε τις τρομαχτικές εικόνες της κόκκινης τοξικής λάσπης που πλημμύρισαν τα χωριά 40χλμ γύρω από το εργοστάσιο αλουμίνας Ajkai Timfoldgyar Zrt, στην Ουγγαρία, εικόνες βγαλμένες σαν από χολιγουντιανή ταινία καταστροφής.

(η τεράστια δεξαμενή πριν τη διαρροή)

(και μετά)

Το ιστολόγιο του Παρατηρητήριου Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων, ασχολείται με τα θέματα αυτά εδώ και χρόνια και έχει πάρα πολλά στοιχεία για τον ελληνικό χώρο που έχει την τύχη και την ατυχία μαζί, να έχει εξαιρετικά πλούσιο υπέδαφος, αλλά η διαχείρισή του γίνεται με μοναδικό γνώμονα το κέρδος των επιχειρήσεων. Μήπως όμως δεν γίνεται κι αλλιώς; Μήπως αυτού του τύπου η εκ-μετάλλευση είναι πάντα ή κατά το μεγαλύτερο μέρος της προς όφελος των παντός είδους “αφεντικών”;

Γιατί βέβαια, τόση μόλυνση, τόση καταστροφή στο περιβάλλον δεν γίνεται για κουτάκια μπύρας και πορτοπαράθυρα!  Υπάρχουν πολύ περισσότερα πίσω από τη βιομηχανία αλουμινίου και είναι δυστυχώς, τρομακτικά. Από το πολύ ενδιαφέρον κείμενο του Παρατηρητήριου, H βιομηχανία αλουμινίου και η στενή της σχέση με τον πόλεμο, αντιγράφω:

Mια από τις βασικές, αν και κρυμμένες, κινητήριες δυνάμεις πίσω από την παραγωγή αλουμινίου είναι η βιομηχανία όπλων. Οι πιο ισχυρές και κερδοφόρες εταιρείες είναι αυτές που φτιάχνουν οπλικά συστήματα – που βαφτίζονται «αμυντικά» ή «διαστημικής τεχνολογίας» – και αυτές είναι οι καλύτεροι πελάτες των εταιρειών παραγωγής αλουμινίου.
[…] Ο πόλεμος είναι πιθανότατα η πλέον κερδοφόρα επιχείρηση για τους παραγωγούς αλουμινίου, αν και τα συμβόλαια και οιστατιστικές που το αποδεικνύουν εδώ και πολύ καιρό δεν είναι προσβάσιμες. Παράλληλα αυξάνεται διαρκώς η χρήση αλουμινίου από άλλες βιομηχανίες (αυτοκίνητοβιομηχανία, κατασκευές κ.λ.π.) οι οποίες ευνοούνται από την προνομιακή μεταχείριση της πολεμικής βιομηχανίας, πράγμα που ισοδυναμεί με έμμεση επιδότηση.

(αξίζει να το διαβάσετε όλο)

Για την εκμετάλλευση του βωξίτη στον Ελληνικό χώρο, δείτε επίσης:

Κίνηση για την σωτηρία της Γκιώνας

Πολίτες της Φωκίδας για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό

Συμπαράταξη Βοιωτών για το Περιβάλλον

Οι ζωές των απείθαρχων όµορφα καίγονται (από τη “Γαλέρα”)

Και αν αναρωτηθείτε αν είναι αυτό “ανάπτυξη” (και μάλιστα “πράσινη”), διαβάστε ένα μεγάλο αλλά πολύ ενδιαφέρον κείμενο του ομότιμου καθηγητή του ΕΜΠ Δ. Ρόκου με τίτλο: Η Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών στα χρόνια της “κρίσης”, από όπου αντιγράφω:

“Το ιδεολόγημα της μονοδιάστατης και στρεβλής αναπόδραστα “Ανάπτυξης”, δηλαδή της Οικονομικής Αύξησης, κυριάρχησε σ’ όλον τον “ελεύθερο” κόσμο από το 1947 ως το 1987 που η Παγκόσμια Επιτροπή για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη (WCED) του Ο.Η.Ε., αξιοποιώντας τις συμβολές χιλιάδων επιστημόνων, πανεπιστημιακών και πολιτικών απ’ όλο τον κόσμο, που συμμεριζόταν διαφορετικές αξίες και κοσμοθεωρίες, με την ευθύνη της Gro Harlem Brundtland, κατέληξαν στην Έκθεση “Our Common Future” (WCED 1987), η οποία, μετά από μια θαυμάσια ανάλυση, προτείνει την Sustainable (Διατηρήσιμη) Ανάπτυξη ως λύση στα πολύπλοκα και πολυδιάστατα προβλήματα που γέννησε, διόγκωσε και όξυνε για τον άνθρωπο και το περιβάλλον το αναπτυξιακό μοντέλο που προηγήθηκε.

Ο αμφιλεγόμενος ορισμός, αλλά και το νόημα και τα αποτελέσματα εφαρμογής της Διατηρήσιμης Ανάπτυξης ως της Ανάπτυξης “η οποία ικανοποιεί τις ανάγκες του παρόντος, χωρίς να διακυβεύει τις δυνατότητες ικανοποίησης των αναγκών των μελλοντικών γενεών”, αμφισβητήθηκε έντονα και τεκμηριωμένα και με στοιχεία των εκθέσεων Ανθρώπινης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (UNDP 1999, 2001, 2002, 2003), αλλά και από πολλούς επιστήμονες σ’ όλο τον κόσμο (Ρόκος 2003, 2004, 2005, Sachs 1992).

Τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν κατακάθαρα ότι από το 1992 και μετά, στον αστερισμό της “βιώσιμης” ή “αειφόρου” ανάπτυξης όπως ψιμυθίωσαν στον τόπο μας την Διατηρήσιμη, οι πλούσιοι εξακολουθούν να γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί περισσότεροι και φτωχότεροι. [...]

Έτσι, η Αξιοβίωτη Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη, μ’ άλλα λόγια η Ανάπτυξη που αξίζει να τη ζεις, γιατί ολοκληρώνει τις οικονομικές με τις κοινωνικές, τις πολιτικές, τις πολιτισμικές και τις κατάλληλες κάθε φορά, για κάθε τόπο, τεχνικές/τεχνολογικές δράσεις της, αναγνωρίζοντας και σεβόμενη τις θεμελιακές ουσιώδεις σχέσεις, αλληλεξαρτήσεις και αλληλεπιδράσεις τους και τις ειρηνικές, θετικές, δημιουργικές και ηθικές συνέργειές τους για μια ανθρώπινη ζωή, σ’ ένα ανθρώπινο φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον, σ’ ένα ειρηνικό και καλύτερο κόσμο, ήταν και είναι η μόνη λύση για μια πραγματικά εναλλακτική πορεία.”

Οι τελευταίες αναρτήσεις του Παρατηρητήριου είναι αφιερωμένες στην καταστροφή στην Ουγγαρία και τις συσχετίσεις με την κατάσταση στα αντίστοιχα ορυχεία της Ελλάδας. Από εκεί, και η παρακάτω φωτογραφία του μπαζωμένου όρμου στο Λαρνάκι της Φωκίδας, που θυμίζει πολύ τις εικόνες από την Ουγγαρία.

Κι αν αναρωτιέστε πού τη βάζουμε εμείς τη δική μας κόκκινη λάσπη:

Βιομηχανίες καταπίνουν το οικοσύστημα
Συγκεκριμένα, στην περιοχή δραστηριοποιείται από το 1966 το βιομηχανικό συγκρότημα της “Αλουμίνιο της Ελλάδας” (ΑτΕ), με σκοπό την εκμετάλλευση των μεταλλευμάτων βωξίτη, την παραγωγή και κατασκευή στην Ελλάδα αλουμίνας και αλουμινίου. Μόνο από την κόκκινη λάσπη της αλουμίνας, που απορρίπτεται στον κόλπο εδώ και 50 χρόνια, έχει ήδη καλυφθεί περισσότερο από το 12% της επιφάνειας του πυθμένα του κόλπου. Η λάσπη αποτελείται από βαρέα μέταλλα, φυσικά ραδιενεργά συστατικά και άλλες επικίνδυνες και καρκινογόνες ουσίες, σύμφωνα με ανακοινώσεις της Συμπαράταξης Βοιωτών για το Περιβάλλον. (http://iteanet.blogspot.com/2010/04/blog-post_9495.html)

Έγραψε η elsa

==============================================